Warm

Ik hou erg veel van mijn nageslacht maar na 9 weken zomervakantie zou ik zo mijn huis uitbreiden met een geluiddichte bunker waar ik ze in kwijt kan. Hoe doen andere ouders dat?  Waar halen ze de creativiteit en het geduld vandaan om hun kroost wekenlang te vermaken? Of zijn daarvoor al die vakantie-kinder-kampen uitgevonden? Om ouders te ontlasten?

Gelukkig is de school weer begonnen. Alle expatkindertjes zijn terug van verre vakanties naar familie en vrienden. De klassen zijn door elkaar gehusseld en er zijn een paar nieuwe gezichten bij gekomen. Sommige zaken zijn niet veranderd. Zo wordt een klasgenoot van zoonlief nog steeds iedere dag naar school gebracht door een lijfwacht in een auto met een kenteken dat alleen bestaat uit vier nullen. Aan het type auto te zien zal die dat niet per toeval hebben gekregen. De lijfwacht gaat ook gezellig mee op klasse-uitjes. De eerste keer dat ik zo'n uitje begeleidde dacht ik dat we werden achtervolgd. Gelukkig kon de leraar me vertellen dat het hier één van de kinderen betrof die permanente bewaking heeft. 

Op de eerste schooldag werden de leerlingen op echt Amerikaanse wijze verwelkomd: overpositief en enthousiast. Het afgelopen jaar heb ik over die van mij nog nooit een onvertogen woord gehoord van een juf of meester. Sterker nog, iedere keer als ik in een gesprek met een leraar liet vallen dat ze geen topper waren in een bepaald vak, werd ik subtiel terechtgewezen. Ze waren niet "average" maar "challenged" of "working on it". In het begin lachte ik een beetje om een zo'n positief mensbeeld, kinderen zijn immers ook gewoon stierlijk vervelend of ongemotiveerd. Ik merk alleen dat doordat ze kinderen immer positief benaderen en motiveren, ze veel betere resultaten boeken. De leerlingen hier zijn zelfverzekerder en ondernemender dan de gemiddelde Nederlandse klasgenoot. Ik hou nu al mijn hart vast als ze terug moeten naar het Nederlandse onderwijs. Uitzonderingen daargelaten, heb ik de ervaring dat er vooral gekeken wordt naar wat een kind niet kan in plaats van naar van wat het wel kan. Als je maar in het malletje past. Ooit hoorde ik een moeder verzuchten dat als je kroost op de wereld zet, je niets liever wil dan dat ze gelukkig worden. Als ze de schoolleeftijd hebben bereikt veranderd dat en wil je niets liever dan dat ze "normaal" zijn en in de groep passen.

Niet alles is rozengeur en maneschijn. Zoonlief zit nu op "middle school" en daar wordt behoorlijk wat zelfstandigheid en verantwoordelijkheid verwacht. De eerste ruzies met het slot van zijn "locker" en zijn moeder heeft hij al achter de rug. Daarnaast zijn de leraren op het geweldige idee gekomen om voor een vijfdaagse schoolweek een zesdaags schoolrooster te ontwerpen. Ik begrijp dat dat al nauwelijks, laat staan een pre-puberale 11 jarige.

Wat ook niet helpt is dat onze thermometer inmiddels moeiteloos de 42 graden heeft bereikt. Van een aantal Serviërs heb ik begrepen dat dit formeel niet kan. In Servië wordt het nooit warmer dan 40 graden. Vanaf die temperatuur krijgen ambtenaren namelijk een tropenrooster met minder uren.... 

Zondag

4.30 uur

Ik word wakker door het licht buiten en de vogel die ons al wekenlang teistert. Gisteravond heeft mijn wederhelft gedreigd het beest aan flarden te schieten. Nu denkt u misschien dat wij enorme dierenhaters zijn die onschuldige vogeltjes neerknallen maar de ekster in kwestie zit in een boom op twintig cm van ons raam en produceert net zoveel herrie als een krijsende kleuter.

5.30 uur

Ik sta op. De thermometer wijst 23 graden aan. Ik besluit het rondje hardlopen vandaag maar even te skippen. Zoonlief zit al achter de computer en vraagt of ik weet hoe de voorvader van de zeeleeuw heette. Ook goedemorgen....

6.30

Dochterlief is wakker en vlijt zich achter een beeldscherm. Ik ga naar de bakker voor ontbijt en rij scherp bergafwaarts langs het plaatselijke restaurant dat net opengaat. Iets daar voorbij zit een enorme kuil in het wegdek die niet is afgeschermd. Gelukkig heb ik vier wielen en krijgt alleen de auto een opdonder, met een tweewieler had ik waarschijnlijk een doodsmak gemaakt. Het is al behoorlijk druk maar gelukkig kan ik de auto nog kwijt op het zebrapad. Ik loop langs de mensen op het terras en ga naar de markt. Met twee volle zakken vers fruit loop ik naar de supermarkt. Die is vierentwintig uur per dag open. Enige weken geleden hing er een briefje op de deur met diepe verontschuldigingen dat ze dicht waren op zaterdagnacht van 12 tot 4 uur. Tot slot naar de bakker. Dit is de winkel waar ik het meest kom. Altijd verse broodjes, gebakjes, lekkere koffie en sapjes. Ik kan het cyrillisch ontcijferen en wikkel mijn bestelling geheel in het Servisch af.

9.00 uur. Het is 30 graden. Omdat onze antieke wasmachine het sinds enige dagen heeft begeven gaat wederhelft naar de ambassade om daar te wassen. Er zijn al twee keer mannetjes langs geweest om 'm te repareren met als resultaat dat hij nu volledig gedemonteerd is en we de mededeling hebben gekregen dat er een onderdeeltje moet worden besteld. In Duitsland welteverstaan.

14.00 uur

Het kwik staat op 36 graden. We besluiten naar het plaatselijke zwembad te gaan. Dat is een zeer aangename verrassing. Vier verschillende zwembaden, een enorme speelweide en weinig mensen. De kinderen zitten in een nanoseconde in het water. Wederhelft doet er wat langer over, een half uurtje ongeveer. Nadat hij verschillende keren met zijn grote teen heeft vastgesteld dat het water echt nat en koud is gaat hij er heel voorzichtig in. Ik kijk om me heen en krijg spijt van mijn weerstand tegen botox, faceliften en kunstmatig zonnen. Ik zie louter strakke bruine lichamen om me heen in minuscule bikini's.

18.30

We gaan eten bij het restaurantje om de hoek waar we bijna worden weggekeken omdat we midden in een tenniswedstrijd binnenvallen. Een paar dikke heren op leeftijd zitten met bier en sigaren te kijken naar hun held Novak. Wij hoeven niet te kijken, we horen vanzelf wanneer en wie er een punt maakt. We bestellen 3 gerechten voor ons vieren. Een inschattingsfout: Er word ongeveer 8 ons vlees en een enorme met kaas bedekte pizza aangerukt. Gelukkig kennen ze "doggybags".

20.30 Het kroost ligt in bed. Er is een windje opgestoken en ik zit lekker op het balkon mijn blog te typen. Er klinkt vuurwerk (of schoten). In het gunstigste geval hebben bruiloftsgasten wat lol of heeft Novak gewonnen. In de verte komt regen, hoop ik.

Montenegro

Als je op de Balkan woont dan ga je natuurlijk niet naar "La douce France" of ordinair Spanje op vakantie maar naar één van de nieuwe landen. We besloten te beginnen met Montenegro. Als u nog nooit van dit landje heeft gehoord hier wat wetenswaardigheden en observaties: 

• Het ligt aan de Adriatische zee en is nog kleiner dan Nederland
• Crna Gora bestaat uit een aantal indrukwekkende bergen (Monte = Gora = Bergen, Negro = Crna = zwart).
• De mannen zijn donker, zonder uitzondering langer dan 190 cm en hun gemoedstoestand varieert van erg hartelijk tot zeer onheilspellend.
• Als er ooit een auto van u is ontvreemd, dan is er een gerede kans dat die hier rondrijdt.
• Ondanks het feit dat de Montenegrijnen erg trots zijn op hun land, schromen de meesten niet om alle vuilnis achteloos uit het raam te flikkeren

De rit naar onze bestemming is oppassen geblazen. De snelweg houdt een paar km buiten Belgrado op en de overige vierhonderd kilometer maakt al het verkeer van voetgangers en tractoren tot dure Mercedessen gebruik van dezelfde rijbaan. Die is bovendien verschillende keren gedeeltelijk geasfalteerd dus onze schokbrekers krijgen het zwaar te verduren. Na enkele licht traumatische ervaringen voor ons kroost hebben wederhelft en ik een afleidingsmanoeuvre ontwikkeld voor zaken die we hen willen onthouden. Een nest puppies in de berm bijvoorbeeld of de roadkill op de rijbaan. Iedere keer als we wat zien wijzen we de kinderen op iets bezienswaardig aan de andere kant. "Kijk jongens, een roofvogel". "Waar dan"? "Oh da's jammer, vliegt ie net weg achter de bomen".

De douanier aan de grenspost met Bosnië heeft geen haast, één auto per vijf minuten is zijn quotum. Moeilijk voor te stellen dat hier nog niet zo heel lang geleden niet eens een grenspost was. Dankzij de ultra korte rij kunnen we onze weg langs de Drina snel vervolgen. We rijden door een prachtig gevormde kloof die in de rest van Europa allang ten prooi zou zijn gevallen aan toerisme. In Gorazde zien we de reden dat dit gebied nauwelijks buitenlanders trekt: veel huizen dragen nog de sporen van granaatinslagen en de kerkhoven zijn te groot voor de dorpen waar ze gelegen zijn.

Na nog een grensovergang komen we aan in ons verblijf: een paar eenvoudige houten hutjes in het midden van niets. De omgeving is prachtig: een azuurblauw meer en ongerepte bergen. We hebben het plan opgevat om met het kroost te gaan raften op de Tara. Dat lukt wonderwel goed: het water staat laag en met een surfpak en reddingsvest zijn we ook goed beschermd tegen de verdrinkingsdood in het water van 15 graden. S'nachts schrik ik wakker en vind op de tast de weg naar buiten. Ik hoor en zie helemaal niets. Geen geritsel van muizen, geen wind: het is beangstigend stil.

Gelukkig weten ze dat ruimschoots te compenseren aan de kust waar we de volgende dagen doorbrengen. Hier zit half Rusland en voormalig oostblok beneden de 25 jaar, Lloret de Mar in Montenegro. Erg geruststellend is dat vrouwen net als in Belgrado weer aan de drie maal achtien regel voldoen: achttien cm hoge hakken, achttien cm lang rokje en de laatste achttien cm kunt u er zelf wel bij bedenken. De wegen zijn vol, overal hotels en appartementencomplexen aanbouw en de discotheken dreunen in de verte.

De verzengende hitte spoelen we weg met een nieuw drankje. Bier met citroen vernoemd naar de stad Niksic. We zijn er doorheen gereden en de verwende gezinsleden op de achterbank doopten het meteen Niksniet. Overigens komt het drankje niet uit deze stad. Op het blikje staat in hele kleine lettertjes dat de fabrikant is gevestigd op Bulevar Bill Clinton in Pristina, Kosovo. Bier is dus kennelijk niet onderhevig aan politieke tegenstellingen...