BiH

BiH

Wederhelft komt er regelmatig voor werk maar de overige gezinsleden waren er alleen vluchtig doorheen gereden: Bosnië. Zo wordt het in de volksmond genoemd maar officieel heet het ‘Bosnia i Herzegovina’ of afgekort BiH. Als er een land is op de Balkan waar etniciteit de dienst uitmaakt dan is het Bosnië. Het wordt bestuurd door de drie bevolkingsgroepen (Moslims, Bosnische Serviërs en Kroaten). Dat heeft tot gevolg dat ze het meeste aantal volksvertegenwoordigers per hoofd van de bevolking hebben. Deze heren (dames zijn er nauwelijks) worden door de Europese Gemeenschap betaald met het gevolg dat iedere prikkel ontbreekt om iets anders te doen dan het louter en alleen bedienen van de eigen achterban.

Niet dat je daar direct wat van merkt als toerist/buitenlander. Het landschap is indrukwekkend en op de roadkill, straatvuil en 7 lagen asfalt na, waan je je in de ruigere gebieden van Oostenrijk of Zwitserland. De oorlog is niet ver weg; als we langs de kant van de straat stoppen en zoonlief naar een lieflijk beekje rent, begint wederhelft overstuur te schreeuwen. Twee minuten later zie ik een rood/wit bordje met doodshoofd en heeft hij godzijdank al zijn ledematen nog plus een stoer verhaal voor op school.

In verschillende dorpen zie je de granaatsporen nog in de huizen en de kerkhoven zijn veel te groot voor het aantal bewoners. De voornaamste steden zijn echter met behulp van Europese gelden flink opgeknapt. Mostar spant de kroon. Dat werd, gelijk Dresden 1945, volledig verwoest met de bekende brug als voornaamste symbool. Nu staat het oude centrum er weer: alles is steen voor steen opgebouwd met als gevolg dat het lijkt op een replica in Disneyland. Er wordt openlijk gewedijverd tussen de aanwezige religies. Ik tel 8 minaretten in een straal van 300 meter maar de katholieke kerk heeft de hoogste toren en bovendien staat er op de meest nabijgelegen heuvel een metershoog kruis.

De wederopbouw is ook bij het toeristengilde niet onopgemerkt gebleven. De hele dag trekken grote groepen Japanners en Amerikaanse en Noord-Europese senioren door het stadje. De meesten hebben een oortje in waardoor ze hun reisleider horen en ze volgen zijn vlaggetje blindelings. Er zijn robots die zelfstandiger kunnen handelen. Ik verbeeld me altijd dat ze bewusteloos neervallen als hun oortje wordt uitgezet of als ze hun Grote Reisleider uit het oog verliezen. Gelukkig overnachten de meeste groepen niet in Mostar waardoor het s'ochtends en s'avonds heerlijk rustig is op straat.

Na een dag Mostar vervolgen we onze weg naar Sarajevo. De route is prachtig: we slingeren door een felgroene vallei met schitterende rotspartijen, een meanderende rivier en op de achtergrond bergen waar nog sneeuw ligt. Bij aankomst in Sarajevo zie je meteen waarom de stad zo lang belegerd kon worden: het ligt in een kom en is aan alle kanten omgeven door bergen. Ook hier is flink geïnvesteerd en de mix van oud en nieuw oogt prima. Een heel verschil met Belgrado waar alle ruïnes demonstratief blijven staan en de meeste gebouwen hun laatste onderhoudsbeurt 30 jaar geleden hebben gehad. De bazaar is geweldig. Naast de souvenirshops, kledingzaakjes en cafeetjes ook ambachtslieden die je gootsteen of schoenen kunnen repareren. De diversiteit in het straatbeeld is ook een verademing: niet alleen hooggehakte geplastificeerde dames maar ook hoofddoeken, toeristen en mannen in pak.

Ik denk dat we hier nog wel eens gaan terugkomen